Onze blik op de wereld en op onszelf wordt in toenemende mate bepaald door wat we in de media zien. Strakke figuurtjes, sixpacks, gebruinde lichamen, lachende gezichten met hagelwitte tandpasta-smiles. Geen wonder dat steeds meer jongeren ontevreden zijn met hun uiterlijk. De remedie voor een laag zelfbeeld is even eenvoudig als concreet: focus niet op hoe je eruitziet, maar op wat je lichaam allemaal kan! 

Onderzoek (Jessica Alleva, 2014) wijst uit dat je het beeld dat je van jezelf hebt positief kunt bijstellen door heel bewust te benoemen waar je goed in bent. Die lijst met goede kwaliteiten blijkt steevast veel langer dan je op voorhand zou denken, niet in de laatste plaats door allerlei activiteiten waarvoor je lichamelijk in actie moet komen. 

Een negatief lichaamsbeeld maakt dat je je onzeker voelt, wat effect kan hebben op allerlei vlakken: op de relatie met je familie, op school, in de sociale omgang, in de manier waarop je sport beoefent, en ga zo maar door. In het ergste geval kan het een eetstoornis of depressie tot gevolg hebben. 

Psychologe Jessica Alleva verrichtte onderzoek en stelde als oplossing: “concentreer je op wat je lichaam allemaal kan en doet in plaats van hoe het eruitziet, en je zelfbeeld gaat met sprongen vooruit!” 

Langdurige mentale inspanning – zoals gamen, te lang studeren, beeldschermtijd - zorgt voor meer binnen blijven, passiever worden en afname van fysieke inspanning. Dit kan leiden tot klachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid en deze ook in stand houden. Het gamen, een virtuele wereld waarin jongeren zelf de regie hebben, voelt vrij, zonder verplichtingen. Niet gek dat kinderen helaas dagelijks uren besteden aan gamen in plaats van aan sporten.  Positieve trainingen met veel variatie en verantwoordelijkheid kunnen dat voorkomen. 

Sport is een prachtig middel voor het verwerven van life skills, zoals doorzettingsvermogen, discipline en geloof in eigen kunnen. Door te gaan sporten groeit het sportzelfbeeld en dit leidt vervolgens tot betere prestaties en een hoger zelfbeeld. Bijkomend voordeel is dat de kans op (dreigend) overgewicht wordt verkleind. Sporten heeft naast fysieke voordelen ook een positieve invloed op de psychologische gesteldheid van kinderen/jongeren. 

In de sportomgeving wordt een beroep gedaan op sociale omgangsnormen en er wordt een beroep gedaan op aanpassingseisen die ook in de normale leefomgeving van belang zijn. De kans op gedragsproblemen verminderen hierdoor. Uit onderzoeken blijkt dat jongeren die deelnemen aan sport betere cijfers halen, zich beter gedragen in de klas, minder problemen buiten schooltijd hebben en minder spijbelen dan jongeren die niet aan sport deelnemen (Jeziorski, 2004). Daarnaast blijkt dat het zelfvertrouwen van adolescente meisjes verhoogt en depressieve kenmerken afnemen.  

Tim de trainer daagt elke sporter positief uit door het aanbieden van begeleiding, zodat de sporter kleine succesjes ervaart die duiden ‘op beter worden’. De trainer faciliteert dit leerproces en laat de sporter steeds meer zijn of haar verantwoordelijkheid dragen. Hierdoor krijgt de sporter zelfvertrouwen, meer motivatie en zal (ook buiten de sport) steeds beter presteren. De trainer moet het zelfvertrouwen voeden en zelfstandigheid stimuleren.